Bahar Ekinoksu 101: Ne Anlama Gelir, Neden ve Nasıl Kutlanır?

21 Mart 2023 Salı günü, baharın ilk günü. Çoğumuz bunun daha sıcak havaların kapıda olduğu anlamına geldiğini ve buna “bahar ekinoksu” dendiğini biliyoruz. Ama ekinoksun tam olarak ne anlama geldiğini bilmiyoruz. Örneğin bir ekinoks sırasında neler oluyor? Ve hangi günün, baharın ilk günü olduğuna kim karar veriyor? İşte bahar ekinoksu hakkında bilmeniz gereken her şey…

Bahar ekinoksu nedir?

Bahar ekinoksu, Kuzey Yarımküre'de baharın başlangıcı olarak kabul ediliyor. Mart ekinoksu veya bahar ekinoksu olarak da bilinen bu tarih, tam olarak güneşin ekvator çizgisini geçtiği anı ifade ediyor. Güneşin kuzeye hareket etmesi, baharın başlaması demek. “Ekinoks” kelimesi ise Latince’de “eşit” anlamına gelen “aequi” ve “gece” anlamına gelen “nox” kelimelerinin birleşiminden geliyor. Yani “ekinoks”, kabaca “eşit gece” demek ve bu da tam olarak bahar ekinoksunun ne olduğunu açıklamakta… Ekinoks tarihlerinde, dünyanın her yerinde gece ve gündüz saatleri birbirine eşit.

Peki bahar ekinoksunun tarihine kim karar veriyor? Elbette bir hava durumu sunucusu değil. Bu yıl, 21 Mart baharın ilk günü olarak kabul ediliyor çünkü güneşin ekvator çizgisini geçeceği tahmin edilen tarih bu; yani Gregoryen takvimine göre baharın ilk astronomik günü. Başka bir deyişle, bu tarihte aynı zamanda astrolojik bir “yeni yıl” başlıyor.

Bahar ekinoksunda ne olur?

Öncelikle güneşin ekvatoru geçmesi ve gökyüzünde daha kuzeyde yer alması sonucunda Kuzey Yarımküre güneşe doğru daha fazla eğilir. Bu da daha fazla gün ışığı (yaz saati uygulamasını hatırlayın) ve tahmin edebileceğiniz gibi daha yüksek sıcaklıklar demektir.

Aynı anda Güney Yarımküre’de olanlar ise neredeyse tam tersidir. Güney Yarımküre’de 21 Mart bahar ekinoksu, sonbaharın başlangıcı anlamına gelir. Kuzey Yarımküre güneşe daha fazla eğilirken, Güney Yarımküre ondan uzaklaşır. Tüm bunlar Güney Yarımküre için sonbahar, daha düşük sıcaklıklar ve daha az gün ışığı saatleri demektir.

Bahar ekinoksu neden kutlanır?

Bahar ekinoksu, muhtemelen bildiğiniz gibi yüzyıllardır kutlanan bir tarih. Tarihsel olarak baharın ilk gününden veya çiçeklerin açmaya başladığı zamandan daha fazlasını temsil ediyor. Ekinoks, yeniden doğuşun, doğurganlığın ve yeni başlangıçların sembolü.

Geçmişe baktığımızda, pek çok farklı kültürün, bahar ekinoksunu farklı nedenlerle ve farklı şekillerde kutladığını görüyoruz. Örneğin, Meksika'da yaşayan eski Maya'lar, güneşin Kukulcan Piramidi veya El Castillo'ya gölge yapmasını izlemek için açık havada bir araya gelirlerdi (Gölgelerin, güneş hareket ettikçe öğleden sonra boyunca piramitten aşağı inen büyük, hareketli bir yılana benzediği söylenir).

Japonya'da bahar ekinoksu 1948'den beri ulusal bayram olarak kutlanıyor. Vernal Ekinoks Günü veya Shunbun no Hi olarak adlandırılan kutlamalar arasında bir haftalık Haru no Higan festivali yer alıyor. İnsanlar bu zamanı, evlerini temizleyerek, büyüdükleri evleri ziyaret ederek ve/veya kaybettikleri sevdiklerinin mezarlarını ziyaret ederek geçiriyorlar.

Dünyanın dört bir yanındaki milyonlarca insan ise bahar ekinoksunu Nevruz veya İran Yeni Yılı olarak bilinen seküler bir tatil olarak kutluyor. İran Yeni Yılı, İran takviminde Farvardin olarak bilinen ayın ilk gününü işaret ediyor. Çoğu zaman 13 gün süren bir kutlama ile insanlar bir şenlik ateşinin üzerinden atlayarak veya havai fişek yakarak baharın gelişini kutluyorlar.

Ekinoks enerjisinden nasıl yararlanabiliriz?

 Artık bahar ekinoksu hakkındaki çoğu şeyi biliyorsunuz. Peki, bahar geldiğinde sizin de içinizi nedensiz bir neşe kaplıyor mu? Cevabınız evet ise, bir de bunun ruhumuzda yarattığı etkilerden bahsedelim.

Dünya güneşin etrafında belli bir ritimde dönerken 21 Mart’taki bahar ekinoksu, tüm Dünya'ya barışçıl bir sakinlik getirir. Karanlıkla aydınlığın eşitlendiği ve her şeyin dengede olduğu bugün, bize de bedenimizin enerjisinde denge bulma yeteneği verir. Çünkü bugün, Kuzey Yarımküre'deki bizler için bahar mevsiminin “Hoş geldin”idir; bir uyanış, yeniden doğuş ve büyüme zamanıdır.

Bahar Ekinoksu, evrenin bizim için yarattığı dengeyi bir an için gözler önüne serer ve yeniden düşünme fırsatı verir. Çoğu zaman kişisel yaşamlarımızdaki rollerimizde dengesizlikler görürüz; ancak ekinokslar, yeniden doğanın döngüsüne uyum sağlayabileceğimiz kutsal anlardır. Dolayısıyla bu dönemi, yeni niyetler belirlemek, hayatınızın bazı alanlarında temizik yapmak ve yeni başlangıçlar için değerlendirebilirsiniz. Başka bir ifadeyle, hem mecazen hem de gerçek anlamda tohum ekme zamanı!

Egzersizlerinizi açık havada yapın:

Aylardır soğuktan korunmak için kapalı mekanlarda zaman geçiriyoruz. Artık yoga rutininizi sevdiğiniz bir parkta, çimenlere taşımanın zamanı geldi. Veya mahallenizde sabah yürüyüşlerine başlayın. Egzersiz rutininiz hangisi olursa olsun, bunu güneş ışığı altında yaparak daha enerjik ve tazelenmiş hissedebilirsiniz.

Tohum ekin:

Bahçeniz veya balkonunuz varsa şahane. Yoksa da evinizin güneş gören bir yerine yerleştireceğiniz bir saksıda, ektiğiniz tohumların gelişimini izleyebilirsiniz. Çünkü yılın bu zamanı, çoğu tohumun ekimi için son derece ideal. Baharın gelişini kutlamak için toprağını yenilediğiniz bir saksıya birkaç tohum ekin. Dilerseniz maydanoz, dereotu gibi yenilebilir bitkiler de eklebilirsiniz.

Temizlik yapın:

Mevsim geçişleri arınmak için harika fırsatlardır. Bu dönemde, vücudunuza detoks yapmak ve iyileştirmek için alan sunun. İyi beslenin, egzersiz ve meditasyona zaman ayırın. Yaşam alanınızı fazlalıklardan ve tozdan arındırın. Tüm bunlar, alanınızdaki pozitif enerjiyi artıracak. Ayrıca etrafınızdaki enerjiyi temizlemek için mutlaka Palo Santo kullanın.

Yaşamınızı dengeleyin:

Dünya mükemmel dengedeyken, siz de yaşamınızdaki dengeyi incelemeye ne dersiniz? Verdiğiniz kadar alıyor musunuz? Sizi koruyan sınırlarınız var mı? Hayatınızın tüm yönlerine bakın -kariyer, finans, aşk, ilişkiler, sağlık, diyet- ve her birine dengeli hissedip hissetmediğinizi sorun. Hayatınızda daha fazla denge yaratmak için ne yapabilirsiniz? Bu, enerjinizi emen insanlara ve projelere “Hayır” demek kadar basit olabilir.

Şükran günlüğü tutmaya başlayın:

Bahar ekinoksu, hayatınızı yeniden değerlendirmek için ideal bir zaman olabilir. Ondan en iyi şekilde yararlanmak için aşağıdaki soruları yanıtlayan bir günlük uygulamasına başlayın:

• Ne/neler için minnettarsınız?
• Hayatınızdaki bu sevinçleri nasıl kutlayabilirsiniz?
• Eril ve dişil enerjileri hayatınızın neresinde dengeleyebilirsiniz?
• Bu ekinoksta, gölge taraflarınızı kucaklayabilir ve ışığınızı onurlandırabilir misiniz?

Özetle 21 Mart Bahar Ekinoksu, etrafınızdaki yaşamın tüm canlılığını kutlamak ve ona kendinizi göstermek için yılın en büyülü zamanı. Unutmayın; her mevsim, yaşam yolculuğunuzda size destek olacak enerjiyi beraberinde getirir! Onu kucaklayın.